کدام کشورها بازار تولید و صادرات مبلمان جهان را در دست گرفته‌اند؟
کافی است نگاهی ساده به اطراف خود بیندازید تا متوجه شوید که توسط مبلمان احاطه‌شده‌اید. از میز غذاخوری، میزهای کاری، صندلی‌های اداری، مبلمان خانگی و تخت خواب گرفته تا لوازم و المان‌های مختلف در شهر، همگی به صنعت مبلمان و در نگاهی جامع‌تر به «اقتصاد چوب» مربوط می‌شوند. آیا می‌دانستید که تقریباً 54.2 میلیون نفر در صنعت چوب مشغول فعالیت هستند؟ ارقام و اعدادی که در صنعت مبلمان جابه‌جا می‌شود، به‌قدری هنگفت است که بسیاری از کشورهای تولیدکننده و صادرکننده مبلمان در جهان، بخش عمده‌ای از رشد و توسعه خودشان را مدیون این صنعت هستند. تابه‌حال به این فکر کرده‌اید چه کشورهایی پرچم‌دار صنعت مبلمان هستند و بازار را به دست گرفته‌اند؟ شاید در وهله اول شناخت این کشورها، آن‌چنان پراهمیت به نظر نرسد اما زمانی که صحبت از رقابت جهانی می‌شود، شناخت و آنالیز رقبا برای ورود به دنیای صادرات حرف اول را می‌زند. با این مقدمه ما در این مقاله ابتدا به معرفی کشورهای مطرح صنعت مبلمان در سطح جهانی می‌پردازیم.
10 کشور برتر صادرکننده مبلمان در جهان
طبق مطالعه انجام‌شده توسط مرکز مطالعات صنعتی در سال‌های 2017 و 2018، بخش عمده تجارت بین‌المللی مبلمان از چین، آلمان، ایتالیا، لهستان و ویتنام سرچشمه می‌گیرد و به ایالات‌متحده، آلمان، بریتانیا، فرانسه و کانادا می‌رود.
- چین، در صدر فهرست قرار دارد و طبیعی است که با ظرفیت فوق‌العاده بالای تولید انبوه، چین 39% درصد بازار صادرات مبلمان را در دست بگیرد. هرچند باوجود تفاوت چشمگیر سهم چین در بازار بین‌المللی، دستیابی به‌جایگاه چین غیرممکن به نظر می‌رسد اما محققان به این واقعیت بارها اشاره‌کرده‌اند که پتانسیل صادرات مبلمان چین از سال 2016 کاهش‌یافته است.
- ایالات‌متحده آمریکا، 12% بازار صادرات جهانی را در دست دارد. هرچند آمریکا از این منظر فاصله زیادی با چین دارد اما درزمینهٔ توسعه پایدار و توجه به‌جایگزینی جنگل‌ها و مراتع بسیار موفق عمل کرده و همین امر باعث شده است بخش صادرات مبلمان در آمریکا همواره در حال رشد باشد. روی این جهت، شاید بتوان گفت یکی از کشورهای تولیدکننده و صادرکننده مبلمان در جهان که موفقیت و چشم‌انداز طولانی‌مدت برای پیشبرد صنعت چوب و مبلمان خود ترسیم کرده است، آمریکاست.
- آلمان با سهم بازار 5 درصدی در رقابتی تنگاتنگ با ایتالیا در حوزه صادرات مبلمان فعالیت می‌کند.
- طبق تحقیقات انجام‌شده در سال 2018، ایتالیا 4% از سهم بازار جهانی مبلمان را به خود اختصاص داده بود. بااین‌حال، ایتالیایی‌ها با افزودن سبک خاص خودشان به دنیای مبلمان یعنی طراحی لوکس، مدرن و گاهی سبک قدیمی و قرون‌وسطایی، به‌خوبی در حال جذب مصرف‌کنندگان به تولیدات خودشان هستند. به همین دلیل اگر بگوییم پتانسیل صادرات ایتالیا بسیار بالاست، دروغ نگفته‌ایم!
- هند: مبلمان هندی در نوع خودشان واقعاً بی‌نظیر هستند و جای تعجب نیست که در سال 2018، 4% از سهم بازار صادرات مبلمان را به دست آورده‌اند. بومیان و تولیدکننده‌های مبلمان هندی، سنت‌های باستانی خودشان یعنی کنده‌کاری و منبت‌کاری روی چوب را به‌خوبی در راستای طراحی مبلمان خاص خودشان به کار گرفته‌اند و به همین دلیل به‌خوبی در بازار جهانی رشد کرده‌اند.
- لهستان با 3% سهم بازار، در رتبه سوم کشورهای صادرکننده مبلمان اروپایی قرار دارد. یکی از نکات مهم و قابل‌توجه درباره لهستان این است که این کشور با سرمایه‌گذاری در حوزه اقتصاد چوبی خود، تعداد و بازدهی نیروی کارش را افزایش داده و به همین دلیل یکی از سریع‌ترین اقتصادهای در حال رشد در حوزه مبلمان در جهان است.
- ژاپن با سهم 2 درصدی، یکی از کشورهای تولیدکننده و صادرکننده مبلمان در جهان است. با توجه به قلمرو کوچک این کشور، این امر یک دستاورد اساسی برای ژاپن محسوب می‌شود. نقطه قوت ژاپنی‌ها، تلاش مضاعف آن‌ها برای گسترش تجارت تولید مبلمان محلی در سطح جهانی است. ژاپنی‌ها، در راستای این هدف، روی تبلیغات صنعت مبلمان تمرکز کرده‌اند و در انجمن توسعه صنعت مبلمان ژاپن (JFA) مجموعه‌ای از نظرسنجی‌ها برگزار می‌کنند تا به‌خوبی نیاز مشتری را درک و در جهت رفع آن تلاش کنند.
- ویتنام با سهم 2 درصدی یکی از کشورهایی است که بر تجارت و روند صادرات مبلمان جهانی تسلط دارد. متأسفانه، دستمزد کارمندان ویتنامی که در تولید مبلمان مشغول به کار هستند در مقایسه با میانگین دستمزد در این بخش در چندین کشور آسیایی دیگر بسیار کمتر است. بااین‌حال، دولت ویتنام با امضای چندین قرارداد تجاری دوجانبه و همچنین چندجانبه برای حل مشکلات صنعت چوب تلاش می‌کند و امیدوار است نیروی کار خود را باانگیزه و هدفمند نگه دارد.
- بریتانیا برای کسب 2 درصد از بازار صادرات مبلمان جهانی، بدون شک تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های عظیمی داشته است. بااین‌حال پس از ماجرای برگزیت بعید نیست که این کشور در این زمینه دچار رکود شود.
- کانادا هم با سهم 2 درصدی از بازار صادرات مبلمان، در فهرست بهترین کشورهای صادرکننده مبلمان قرار دارد.
صنعت مبلمان ایران در چه حالی است؟
بر اساس آخرین گفتگوی رئیس اتحادیه تولیدکنندگان مبلمان با خبرگزاری تحلیل بازار، ایران در 9 ماه اول سال 1401، بیش از 100 میلیون دلار در صنعت مبلمان، چوب و مواد اولیه صادرات داشته است. بااین‌حال، هرچند ایران جز کشورهای صادرکننده مبلمان در خاورمیانه محسوب می‌شود اما بازارهای صادراتی ما محدود است و شامل کشورهایی ازجمله؛ عمان، قطر، تاجیکستان، آذربایجان، افغانستان و عراق است. مشکلات تحریم‌های گسترده و تغییرات و نوسانات شدید دنیای ارز باعث شده است تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان ایرانی با چالش تأمین مواد اولیه روبه‌رو شوند. همین امر باعث شده است نتوانیم برنامه‌ریزی طولانی‌مدت برای پیشبرد اهداف صادراتی داشته باشیم.
هرچند این مسائل باعث شده است، ایران به‌عنوان یکی از کشورهای تولیدکننده و صادرکننده مبلمان در جهان، در بازارهای فراتر از خاورمیانه سهم زیادی نداشته باشد، اما فراموش نکنیم که این محدودیت‌ها تنها چالش‌های فعالان حوزه مبلمان نیست. پیشنهاد ثرمه ایرانیان این است که به‌جای تمرکز بر واردات مواد اولیه به شرکت‌های تولیدکننده داخلی اعتماد و فرصت بیشتری برای فعالیت داده‌شده و از آن‌ها حمایت شود. علاوه بر این، در کنار تلاش برای حل مسائل و چالش‌های موجود ارزی و تحریم‌ها، خوب است که به نقاط قوت رقبای جهانی خود نگاه کنیم و از آن‌ها درس بگیریم. به‌عنوان‌مثال، همان‌طور که در ابتدای مقاله گفتیم، آمریکا به‌خوبی به توسعه پایدار و جایگزینی جنگل‌های خود توجه دارد، هند و ایتالیا، فرهنگ و هنرهای ویژه خودشان را در طراحی مبلمان خود به کار می‌برند، کانادا به نوآوری معروف است و ژاپن روی تبلیغات گسترده سرمایه‌گذاری کرده است.
فراموش نکنیم که چوب یکی از مهم‌ترین مواد شناخته‌شده برای بشر بوده، هست و خواهد ماند. درواقع، اقتصاد چوب قرار است در آینده به رشد خود ادامه دهد. خوشبختانه، این بدان معنی است که افراد بیشتری می‌توانند در این بخش مشارکت کنند که به افزایش نرخ اشتغال و مبارزه با فقر در کشور کمک می‌کند. بااین‌حال، نکته قابل‌توجه این است که باید تلاش‌های زیادی برای محدود کردن جنگل‌زدایی بی‌رویه انجام شود. زندگی در قرن بیست و یکم مسئولیت بزرگی را از منظر جهانی بر دوش ما گذاشته است. انتخاب‌های آگاهانه‌ای که امروز انجام می‌دهیم، آینده نسل‌های بعدی را شکل خواهد داد. زمان اقدام اکنون است زیرا سیاره زمین ما بیش از هر زمان دیگری به ما نیاز دارد. گرتا تونبرگ، فعال سوئدی محیط‌زیست در یک سخنرانی انقلابی در اجلاس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل، گفت:
«شما می‌گویید که فرزندانتان را بیش از هر چیز دوست دارید، اما آینده آن‌ها را جلوی چشمان آن‌ها می‌ربایید.»
ما در شرکت ثرمه ایرانیان در حوزه تولید و صادرات مواد اولیه موردنیاز صنعت مبلمان فعالیت می‌کنیم و امیدواریم که گامی هرچند کوچک در راستای افزایش صادرات ایران برداشته و آوازۀ ایران و ایرانی را در میان کشورهای تولیدکننده و صادرکننده مبلمان در جهان به گوش همگان برسانیم. پیشنهاد شما برای افزایش سهم ایران در بازار صادرات مبلمان چیست؟ 
